نگاهی انتقادی به الگوی نُه بخشی دو بخشی - در بررسی منطق دورة اسلامی

author

  • امین شاه وردی دکترای فلسفه از دانشگاه اصفهان
Abstract:

در بخش نخست این مقاله، دیدگاه رشر در دسته‌بندی منطق‌دانان دوره‌ اسلامی که در درجه نخست بر تضاد میان منطق‌دانان مکتب بغداد و ابن‌سینا و پیروانش مبتنی است، مورد بررسی قرار می‌گیرد و به برخی از نارسایی‌های آن اشاره می‌شود؛ پس از آن، دو خوانش متفاوت از الگوی نُه بخشی- دو بخشی تحت عناوین «کلاسیک» و «حداکثری» معرفی می‌شوند؛ در خوانش «کلاسیک»، صرفاً به ترتیب و انسجام مباحث منطقی و حذف یا عدم حذف مبحث مقولات در متون منطقی توجه می‌شود، در حالی که در خوانش «حداکثری»، همین عوامل در جهت تبیین آموزه‌های متفاوت منطقی در سیر منطق دورة اسلامی به کار گرفته‌ می‌شوند. در ادامه، ناکارآمدی‌های خوانش «حداکثری» در خصوص دسته‌بندی منطق‌دانان دورة اسلامی و تشخیص و تبیین آموزه‌های منطقی متفاوت این منطق‌دانان مورد تأکید قرار می‌گیرند و به برخی انتقادات مشترکی که بر هر دو الگوی شرقی-غربی و نُه بخشی-دو بخشی وارد می‌شوند، از جمله عدم توجه به تحولات متأخر منطق در جهان اسلام اشاره می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی به منطق تدوین مبانی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت

چکیده جایگاه و نقش مبانی در نظریه‏پردازی و تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ملاحظات لازم در شیوه جستجو، کشف و تبیین مبانی، گونه‌شناسی، چگونگی طبقه‌بندی و منطق تدوین آن، از جمله مسائلی است که بدون توجه به آنها نمی‌توان انتظار داشت الگو جهت صحیح خود را باز یابد و غفلت از آنها زمینه‌ساز مشکلات، کاستی‏ها و چه بسا انحرافات...

full text

از منطق ۹ بخشی به منطق ۱۰ بخشی: بررسی سیر تطور آثار منطقی ابن سینا

از ابن سینا آثار منطقی متعددی به جا مانده است. با مطالعه دقیق و تحلیل این اثار، یک تحول و تطور در محتوا و ترتیب مباحث منطقی شیخ مشاهده می گردد. با کمک گرفتن از آثاری که تاریخ نگارش مشخصی دارند می توان چگونگی سیر این تحول و مشخصات هر مرحله از تطور آن را تعیین کرد. بر این اساس و با ارائه ملاک هایی می توان این تحول محتوایی را به سه دوره متفاوت تقسیم کرد که عبارتند از دوره ابتدایی که ارسطویی است، د...

full text

بررسی اثر بخشی الگوی چند عاملی پرورش تفکر انتقادی در محیط‌های یادگیری الکترونیکی

In the third millennium, people deal with multiple, diverse, and complicated problems as they cannot possess full control over the information, which is constantly produced and accumulated. Having a high skill of critical thinking for assessing the results of different issues and decision making about them based on evidences is an unavoidable necessity. The researchers of this work proposed a m...

full text

نگاهی به منطق تدوین مبانی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت

چکیده جایگاه و نقش مبانی در نظریه‏پردازی و تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ملاحظات لازم در شیوه جستجو، کشف و تبیین مبانی، گونه شناسی، چگونگی طبقه بندی و منطق تدوین آن، از جمله مسائلی است که بدون توجه به آنها نمی توان انتظار داشت الگو جهت صحیح خود را باز یابد و غفلت از آنها زمینه ساز مشکلات، کاستی‏ها و چه بسا انحرافات و اعوجاجاتی در این مسیر خواهد شد. مقاله حاضر بر آن است به یاری خداوند متعال ...

full text

بررسی انتقادی تحولات کاربرد منجنیق در جنگ‌های دورة اسلامی

مَنجنیق، به‌منزلة سنگین‌ترین سلاح جنگی، در قرون میانة اسلامی از اهمیت بسیاری برخوردار بود. از این سلاح برای کوبیدن دیوارهای دفاعی و نفوذ به داخل شهرها استفاده می‌شد. در نخستین فتوحات اسلامی، منجنیق شکل ساده‌ای داشت؛ اما با گذشت زمان و به ‌موازات تکامل و افزایش استحکام حصارهای دفاعی شهرها، منجنیق‌ها نیز روزبه‌روز تغییر کردند و تکامل یافتند؛ تا آن‌جا که در دورة اموی منجنیق‌های نفت‌انداز و آتشین سا...

full text

بررسی اثر بخشی الگوی چند عاملی پرورش تفکر انتقادی در محیط های یادگیری الکترونیکی

در هزاره­ی سوم که افراد با مسائل متعدد، متنوع و پیچیده رو به رو هستند و امکان تسلط بر اطلاعاتی که به طور روزافزون در حال تولید و انباشته شدن هستند وجود ندارد، داشتنن مهارت تفکر انتقادی برای سنجش نتایج امور و تصمیم گیری درباره­ی آنها بر اساس شواهد، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در پژوهش حاضر یک الگو با 7 عامل یا مؤلفه برای پرورش تفکر انتقادی در محیط های یادگیری الکترونیکی توسط پژوهشگر ارائه شده است....

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 32

pages  95- 110

publication date 2018-03-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023